Basiskennis,
Deelmobiliteit
October 19, 2023
Wat is deelmobiliteit (deel 6); Starten met deelmobiliteit in zeven fases; het routeboek.
1572885184440
Han-Paul van Westing

Wat is deelmobiliteit (deel 6); Starten met deelmobiliteit in zeven fases; het routeboek.

Starten met deelmobiliteit ; de 7 stappen (introductie)

Wil jij als bewoner, bedrijf of lokale organisatie met deelmobiliteit starten, dan doorloop je zeven stappen. Samen vormen ze jullie Routeboek naar Deelmobiliteit. Deelmobiliteit organiseer je altijd met en voor anderen. Het initiatief ervoor kan daarom vanuit meerdere organisaties of groepen ontstaan. 

  1. Jij als bewoner met een groep in je wijk. 
  2. Of als bestuur van je wooncomplex, dorp of wijkvereniging. 
  3. Vanuit je bedrijvenvereniging of je bedrijfsverzamelgebouw met een werkgroep.
  4. Of vanuit duurzame en sociale motieven vanuit je energiecoöperatie of zorg-instelling.

Met wie of waar je deelmobiliteit ook organiseert, het is altijd nuttig en soms ook nodig contact te leggen met de gemeente. Gebruikers en gemeente versterken elkaar om de start op locaties succesvol te maken. Die start verloopt langs zeven fases.

  • De Oriëntatie over wat deelmobiliteit is en welke vorm bij jullie past
  • De Definitie en keuze of je echt met deelmobiliteit aan de slag wil. En met wie.
  • De Voorbereiding van je project. Het nadenken over geld, planning en organisatie.
  • De Haalbaarheid toetsen door vooraf interesse te peilen bij mogelijke gebruikers.
  • De Selectie van aanbieders, leveranciers en op welke locatie je wilt starten.
  • De Promotie van je project en natuurlijk de feestelijke start met eerste gebruikers.
  • De Groei naar meer gebruikers, meer deel-voertuigen en meer locaties. 

1. Starten met deelmobiliteit ; Stap 1 oriëntatie

Wil jij als bewoner, bedrijf of lokale organisatie met deelmobiliteit starten, dan doorloop je zeven stappen. Samen vormen ze jullie Routeboek naar Deelmobiliteit.

Misschien weet jij al meer over deelmobiliteit. Om anderen mee te nemen in je plan is het handig als zij ook weten wat deelmobiliteit is, welke vormen er zijn en hoe het in de praktijk werkt. Met die basis-kennis ga je je verder oriënteren. Je zoekt dan uit of er al aanbieders in je gemeente of omgeving zijn. 

Zijn er in je buurgemeente al projecten gestart, dan levert hun ervaring jou vast goede tips op. En wie weet willen zij wel uitbreiden. Het is vooraf ook handig om te weten of jullie gemeente actief meewerkt aan locaties en faciliteiten zoals laadpalen.

Heb je al een locatie op het oog, kijk dan eens welke gebruikers je kunt verwachten. Zijn dat zowel bewoners, als bedrijven en bezoekers, dan heb je de ideale mix. Denk je vooral aan deelauto’s? Of zijn ebikes en scooters nuttig? Of juist die bakfiets voor ouders met kinderen?

Onderzoek naar deze elementen maakt jou duidelijk of je  een stap verder wilt: de definitiefase.

2. Starten met deelmobiliteit; De definitie

Na de oriëntatiefase heb je een idee gekregen wat er voor jullie mogelijk is. Je hebt waarschijnlijk mensen getroffen die deelmobiliteit niet zien zitten, ook partijen die aarzelen en hopelijk ook partijen en bewoners die enthousiast zijn. In de definitiefase maak je je eerste keuzes. Met wie ga je het oppakken en organiseren. Wat wordt jullie doel. En wie kan jullie voorzien van kennis en praktijkervaring. Hoe groot of klein willen jullie het project maken.

Onze tip is; betrek andere enthousiastelingen en focus je op een degelijke start op niet meer dan 1 a 2 locaties. Dat is soms al moeilijk genoeg.

In deze fase zul ook al een paar keuzes moeten moeten.

  • Komen jullie deelvoertuigen  op openbaar terrein te staan, dan heb je met de gemeente en vergunningen te maken.
  • Is er al ergens een openbare laadpaal die je mag tijdelijk mag gebruiken, dan heb je geluk. Houd anders rekening met de aanvraag van een laadpaal wat vaak veel tijd in beslag neemt.
  • Als je een aanbieder vraagt om deelauto’s te plaatsen, dan heeft die doorgaans wel financieel commitment nodig in de aanloopperiode.

Met deze keuzes in je achterhoofd, kun je als groep, werkgroep of bestuur bepalen of je doorgaat naar de volgende fase; de voorbereiding.

3. Starten met deelmobiliteit ; de voorbereiding

In de definitiefase heb je een aantal keuzes gemaakt, met wie, waar, wanneer en hoe. In de voorbereidingsfase die nu start ga  je je plan van aanpak maken.

Onze tip voor deze fase: realiseer je dat alle 7 stappen samen wel een periode van twee jaar kunnen duren

Belangrijk is het regelen van geld. Of in ieder geval het opstellen van een plan waarin je ook kosten opneemt. Met deze zaken moet je rekening houden: 

  • Inspanning of kosten voor een laadpaal
  • Regelen en soms leges voor een parkeerplek en vergunning.
  • Financiële bijdrage voor de auto’s of fietsen, tot moment dat er genoeg bezetting is.
  • Promotiekosten en het organiseren van probeer evenementen voor gebruikers .
  • Stickers op de voertuigen 
  • Borden bij de locaties 
  • Inhuur van partijen die ervaring hebben met interesse-onderzoek en promotie. 

Niet al deze onderdelen komen voor jullie rekening. Gemeente of de aanbieder dragen soms ook bij in uren of geld. Na de voorbereidingsfase heb je dat beter in beeld. 

Hoe je meer zekerheid krijgt over de slagingskans komt aan bod in de fase haalbaarheid. 

4. Starten met deelmobiliteit ; Stap 4 de haalbaarheid

In de voorbereidingsfase heb je een plan geformuleerd en heb je inzicht in de kosten gekregen. Door een toets op haalbaarheid kun je de kans op succes vergroten.

Succes van deelmobiliteit staat en valt met voldoende gebruikers. Als een aanbieder voldoende potentie in jullie gemeente of gebied ziet, wil hij misschien wel zelf alle risico’s dragen. Maar meestal is vooraf meer zekerheid nodig. Dat kan op twee manieren;

Een 1e toets op de haalbaarheid is of er voldoende interesse is. Door een interesse-scan te houden, weet je of er interesse is, op welke locaties  en voor welke vorm van deelvervoer. Door netjes emails te verzamelen kun je deze geïnteresseerden betrekken bij je vervolgstappen.

Een 2e vorm van haalbaarheid ontstaat als genoeg partijen financieel willen bijdragen of vaste gebruiker willen worden. Met hun steun vergroot je de kans van slagen. In deze fase kun je partijen en middelen verzamelen en een aanloop budget zeker stellen.

Onze tip bij deze fase; Vraag of de gemeente wil bijdragen aan de kosten van een goede interesse-scan in de gehele gemeente onder bewoners EN bedrijven. Daarmee achterhaal je de haalbaarheid voor jullie startlocatie EN voor de latere groei. Het is ook gelijk je eerste promotie-stap.

Met meer houvast rond interesse en een budget kun je naar de volgende fase; de selectie. 

5. Starten met deelmobiliteit; Stap 5 de selectie

In de haalbaarheidsfase heb je budget geregeld en interesse aangetoond. Nu kan je de definitieve selectie van je deelaanbieder maken. En daarmee contracten sluiten.

In de selectie-fase worden alle eerdere keuzes definitief en kom je steeds dichterbij de echte start. Je legt afspraken vast over de startlocatie, het aantal voertuigen, de deelvorm en de noodzakelijke parkeer en laadvoorzieningen.

Indien jullie zelf voertuigen hebben of inkopen heb je een aanbieder nodig die alleen deelsoftware aanbiedt. Maar vaak zul je kiezen voor een aanbieders die voertuigen en software ineen levert. Je maakt de definitieve  prijs-afspraken en planning met de aanbieder. En je spreekt ook af welk promotie-materiaal en inspanningen hij als ondersteuning  levert.  Aan jullie kant helpt het aanstellen van een beheerder die lokaal dingen regelt. Zo bespaar je mogelijk ook kosten vanuit de aanbieder.

Onze tip in deze fase is dat je goed afspreekt welke verwachtingen er zijn aan het gebruik. Bij hoeveel abonnementen of kilometers blijven de auto’s, of komen er voertuigen bij. En onder welke grens mag de aanbieder ook voertuigen terugnemen. Die ‘meetlat’ geeft duidelijkheid en ook een duidelijke prikkel voor de promotie-inspanning.

6. Starten met deelmobiliteit; stap 6 de promotie

In de selectiefase heb je concrete afspraken gemaakt over welk aanbod er komt en wanneer. Nu kun je volop starten met de promotie en communicatie. Benader zeker ook de partijen die in eerdere fases nog geen interesse hadden. 

Er leven bij potentiële gebruikers vaak veel praktische vragen. Gebruik onze uitlegvideo’s  of vraag bij jullie aanbieders  hun vraag instructievideo’s en stappenplannen op. van aanbieders. Organiseer kennissessies over tarieven en alle andere vragen, dat verlaagt veel drempels en vergroot de eerste gebruikersgroep.

Naast kennis willen veel gebruikers ook ervaren. Hoe werkt die app, de scooter of de knopjes in de auto. Organiseer niet alleen een feestelijke opening, biedt ook gratis rij-tegoed en gelegenheid om proef te rijden aan, bijv in een leuk event met bewoners en bedrijven.  teams en een rij-challenge.

Deelmobiliteit is nieuw en die 1e keer is voor iedereen spannend. Dus maak die 1e keer een leuke ervaring.

Onze tip in deze fase is dat je zoveel en veelzijdig mogelijk communiceert. Voor de start, tijdens de start en zeker ook NA de start. Deze tip geldt zeker ook voor bedrijven of bij een woningbouwgroep.Maak er echte campagne-periodes van en zet je enthousiaste eerste rijders daarbij in. Dat zijn je beste ambassadeurs!

Na die lekkere start en alle enthousiasme vooral blijven communiceren en promoten. Op naar de laatste fase; Groei.

7. Starten met deelmobiliteit ; stap 7 de groei

Jullie zijn gestart! De promotie heeft zijn werk gedaan en de eerste tevreden rijders zijn vaste gebruiker geworden. Dat gaat lekker denk je. De groei naar meer gebruikers gaat niet vanzelf. Daarom gaan groei en promotie hand in hand.

Gezonde groei gaat natuurlijk over gebruikers; ;

  • Meer vaste gebruikers die bijvoorbeeld een abonnement afsluiten
  • Meer nieuwe gebruikers die hun eerste ritjes maken
  • Meer bedrijven die gaan deelnemen en hun medewerkers laten rijden.

Groei kan ook gaan over meer aanbod;

  • Meer auto’s of fietsen
  • Meer specials zoals een bestelbusje of auto met trekhaak
  • Meer locaties waar je kunt in of opstappen 

Groei gaat tot slot ook over je gebied:

  • Meer wijken, dorpen en gemeenten waar deelmobiliteit start
  • Meer variatie in type locaties; mobiliteitshubs, bij nieuwbouw, voor toeristen.
  • Meer integratie van OV en deelvervoer op eenzelfde app; Mobility as a service.

Groei van deelmobiliteit betekent dat je steeds meer keuzes hebt om van A naar B te komen. En dat deelvervoer een volwaardige aanvulling is voor eigen vervoer en openbaar vervoer. Om groei in een groter gebied te realiseren is samenwerking binnen gemeenten en regio’s, noodzakelijk.

Maar het eerste begin kan bij jou starten; in je wijk, je vereniging of je bedrijf. 

We wensen je daarbij veel succes en plezier!

Deelmobiliteit; Zorgeloos rijden zonder bezit

Auteur

1572885184440

Han-Paul van Westing

Data & onderzoek

Deesy

© 2023 DEESY. All rights reserved.